18 marca obchodzimy Europejski Dzień Mózgu – to doskonała okazja, żeby przypomnieć o profilaktyce chorób neurologicznych, w tym udaru mózgu.
Udar to nagłe zaburzenie pracy mózgu spowodowane problemem z dopływem krwi. Może się zdarzyć, gdy naczynie krwionośne zostanie zatkane (udar niedokrwienny) lub pęknie (udar krwotoczny). W obu przypadkach część mózgu przestaje otrzymywać tlen i składniki odżywcze, co prowadzi do uszkodzenia komórek nerwowych.
Udar to jedno z najpoważniejszych zagrożeń zdrowotnych, które może prowadzić do trwałej niepełnosprawności, a nawet śmierci. Każdego roku udar dotyka około 80 000 Polaków, ale dzięki odpowiednim działaniom profilaktycznym można znacząco zmniejszyć ryzyko jego wystąpienia.
– W 2024 roku z powodu udaru na Warmii i Mazurach hospitalizowano 2610 pacjentów – podaje Magdalena Mil, rzeczniczka prasowa W-M OW NFZ.
Jak zapobiegać udarowi?
Najważniejsze czynniki ryzyka udaru to nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, otyłość, brak aktywności fizycznej oraz palenie papierosów. Aby zmniejszyć ryzyko udaru warto:
- regularnie kontrolować ciśnienie krwi i poziom cukru,
- dbać o zdrową, zbilansowaną dietę bogatą w warzywa, owoce i produkty pełnoziarniste,
- unikać nadmiernego spożycia soli i tłuszczów trans,
- rzucić palenie i ograniczyć alkohol,
- wprowadzić regularną aktywność fizyczną – już 30 minut ruchu dziennie ma ogromne znaczenie.
Liczy się czas – jak rozpoznać udar?
Każda minuta ma znaczenie! Objawy udaru pojawiają się nagle i wymagają natychmiastowej reakcji. Aby je rozpoznać warto zapamiętać zasadę „CZAS”:
- C – Czy masz asymetrię twarzy? Jedna strona twarzy opada, kącik ust się nie unosi, osoba może mieć problem z uśmiechem.
- Z – Zanik sił w ręce lub nodze. Osoba nie może unieść jednej ręki lub nogi albo ma trudności z ich poruszaniem.
- A – Amnezja, problemy z mową. Mowa staje się bełkotliwa, osoba nie rozumie, co się do niej mówi, lub nie potrafi mówić.
- S – Szybko wezwij pomoc! Jeśli zauważysz którykolwiek z tych objawów, natychmiast zadzwoń na numer alarmowy 112 i wezwij pogotowie!
Zasada CZAS podkreśla, że przy udarze liczy się każda minuta – im szybciej chory trafi do szpitala, tym większa szansa na jego powrót do zdrowia.
– W regionie mamy 8 świadczeniodawców, którzy specjalizują się w leczeniu pacjentów z udarami – dodaje Mil.
Świadczenia na oddziale udarowym udzielaną są przez szpital w Giżycku i Bartoszycach, a na oddziale neurologicznym z pododdziałem udarowym w Iławie, Działdowie, Elblągu i trzech szpitalach w Olsztynie.
Europejski Dzień Mózgu to doskonała okazja, by przypomnieć, że zdrowy styl życia oraz szybka reakcja na pierwsze objawy mogą uratować życie i zdrowie. Edukujmy się i dbajmy o nasz mózg każdego dnia.
(Warmińsko-Mazurski OW NFZ)
